Muối và sức khỏe

Muối là một loại khoáng chất được dùng phổ biến trong cuộc sống hàng ngày, có lẽ không một ai trong chúng ta không biết đến loại gia vị này trong các món ăn, cũng như nó được sử dụng trong phòng và điều trị một số bệnh. Mặt khác, việc sử dụng muối không hợp lý cũng mang đến những tác hại không nhỏ cho sức khỏe.

Muối là một chất rắn có dạng tinh thể, màu trắng. Hiện nay muối được phân loại thành 3 dạng mà ta cần phân biệt, đó là muối thô, muối tinh và muối iot.
Muối ăn ngày nay thường được sử dụng là muối iot, nó chứa hơn 95% là Natri clorua nguyên chất và một lượng nhỏ iot dưới dạng KI. Đây thực sự là loại muối ăn cần thiết cho sức khỏe mà ngành y tế thế giới cũng như tại Việt Nam nhiều năm qua đã tiến hành vận động khuyến khích người dân sử dụng muối iot để ngăn ngừa và điều trị bệnh bướu cổ. Iot là một chất quan trọng trong việc sản xuất hormone tuyến giáp, việc thiếu iot kéo dài sẽ gây ra bướu giáp (hay còn gọi là bướu cổ), chứng đần ở trẻ em và chứng phù niêm ở người lớn. Do đó, việc sử dụng muối iot trong bữa ăn hàng ngày là điều thiết yếu.

Tuy nhiên, nhiều công trình nghiên cứu hiện nay đã cho thấy những tác động của muối ăn lên sức khỏe con người còn rất nhiều, tích cực có, tiêu cực cũng không kém. Có thể nói muối đã đóng góp những thành phần cơ bản cho cơ thể sống. Trong đó Natri và Clo là những chất điện giải quan trọng, tham gia vào việc điều chỉnh và cân bằng nước trong cơ thể.

Vai trò của muối với sức khỏe

Khi thiếu hụt lượng muối nhiều sẽ dẫn đến tình trạng rối loạn nước và điện giải, có thể có biểu hiện hoa mắt, chóng mặt, chuột rút cơ, nghiêm trọng hơn là dẫn tới hôn mê và tử vong. Thường những đối tượng hay gặp phải tình trạng này là những vận động viên hoạt động cường độ cao, người lao động làm việc quá sức ra nhiều mồ hồi dẫn đến mất nước và điện giải, hoặc ở những bệnh nhân tiêu chảy nặng hay nôn ói nhiều mà không được bù muối, nước hợp lý. Cần chú ý nhất là các đối tượng là trẻ em và người cao tuổi.

Ngược lại việc sử dụng nhiều muối trong ngày kéo dài cũng gây ra những hệ quả xấu cho sức khỏe. Điển hình là căn bệnh tăng huyết áp mạn tính, theo nhiều nghiên cứu cho thấy thói quen ăn mặn là nguyên nhân góp phần không nhỏ dẫn đến tình trạng huyết áp cao. Ngoài ra, một số nghiên cứu khác đưa ra tỷ lệ khá cao những người đang mắc bệnh tăng huyết áp trong quá khứ có thói quen ăn mặn hoặc sử dụng nhiều muối trong chế độ ăn.

Bên cạnh những tác động của muối đối với bệnh tăng huyết áp, các công trình khoa học ngày nay còn cho thấy việc ăn mặn thường xuyên đưa đến nhiều nguy cơ mắc các bệnh khác như béo phì, viêm khớp, loãng xương, ung thư dạ dày và bệnh tự miễn.

Theo tài liệu cổ Đông y, muối có vị mặn, tính hàn không độc, có tác dụng tả hỏa, thanh tâm, lượng huyết, nhuận táo. Dùng hiệu quả trong các trường hợp táo bón, đău răng, đau mắt đỏ. Không được sử dụng với những người huyết hư, ứ trệ, thủy thũng. Người ta còn dùng muối để sao chế với với các vị thuốc khác để tăng khả năng điều trị của thuốc.