Viêm gan A là do nhiễm virus viêm gan A. Các vi rút viêm gan thường lây lan khi một người ăn lượng nhỏ các chất bị ô nhiễm. Các viêm nhiễm có thể làm giảm chức năng gan và gây ra các dấu hiệu và triệu chứng của viêm gan A.
Tiêm phòng vắc-xin
Yếu tố và nguy cơ
- Di chuyển đến vùng có nhiều người nhiễm viêm gan A
- Sống trong cộng đồng thiếu các dịch vụ công cộng thường dẫn tới những vụ dịch viêm gan A.
- Có quan hệ tình dục đồng giới hoặc lưỡng giới.
- Làm việc trong cơ sở nghiên cứu có tiếp xúc với virus.
- Mắc bệnh máu khó đông hoặc dùng các yếu tố đông máu để điều tị bệnh khác. Đôi khi viêm gan A cũng có thể lây truyền qua truyền máu.
Nhìn chung, người chế biến thức ăn, nhân viên y tế và trẻ em đi nhà trẻ không bị tăng nhuy cơ nhiễm HAV. Mặc dù dịch viêm gan A đôi khi xảy ra ở các nhà trẻ, song có thể phòng ngừa được nếu nhân viêm chăm sóc tuân thủ việc vệ sinh cá nhân tốt.
Phòng bệnh
Viêm gan siêu vi A rất dễ lây. Ngăn ngừa sự lây lan của virus bao gồm bảo vệ bạn và những người khác khỏi bị nhiễm bệnh.
Phòng bệnh cho bản thân:
- Tiêm globulin miễn dịch hoặc vắc-xin viêm gan. Cách tốt nhất để bảo vệ bạn là tiêm globulin miễn dịch- một chế phẩm kháng thể hoặc tiêm vắc-xin viêm gan. Globulin miễn dịch chỉ bảo vệ bạn trong một thời gian ngắn trong khi vắc-xin viêm gan có thể bảo vệ bạn tới 20 năm.
- Vệ sinh cá nhân: Rửa tay sạch thường xuyên sẽ bảo vệ bạn không bị nhiễm nhiều loại virus và vi khuẩn. Rửa tay sau khi đi vệ sinh, trước khi chuẩn bị đồ ăn hoặc ăn, và sau khi thay tã cho trẻ. Ngoài ra không dùng chung khăn mặt, dụng cụ ăn hoặc bàn chải đánh răng.
Phòng bệnh cho người xung quanh:
Nếu bạn bị viêm gan A, các biện pháp dưới đây sẽ giúp bạn không truyền virus cho người khác:
- Rửa tay cẩn thận sau khi đi vệ sinh. Cọ rửa kỹ ít nhất 10 giây và xả sạch nước. Nếu có thể, lau khô tay bằng khăn dùng 1 lần.
- Để riêng dụng cụ ăn của bạn không để người khác dùng. Rửa bát đĩa bằng máy rửa bát hoặc bằng xà phòng nóng.
- Đừng chuẩn bị thức ăn cho người khác trong khi bạn đang bị viêm gan hoạt động.
Vắc-xin viêm gan A
Hai loại vắc-xin viêm gan A hiện đang dùng: Havrix và Vaqta
Ai cần tiêm ngừa vắc-xin viêm gan A?
Những người có nguy cơ cao dễ bị nhiễm siêu vi viêm gan A và những người có bệnh lý gan mạn tính thì nên tiêm phòng ngừa.
Vắc-xin viêm gan A được tiêm mấy lần?
Vắc-xin viêm gan A nên được tiêm bắp 2 liều. Với người trưởng thành:
- Vaqta: Liều thứ 2 nên được tiêm cách liều thứ nhất 6 tháng.
- Havrix: Liều thứ 2 nên được tiêm cách liệu thứ nhất từ 6-12 tháng.
Ai không nên tiêm vắc-xin viêm gan A?
- Thai phụ và phụ nữ đang cho con bú
- Những người từng có phản ứng dị ứng với các thành phần vắc-xin như albumin hay chất có tác dụng bảo quản 2 – phenoxyethanol thì không nên tiêm vắc-xin này.
Hiệu lực và tác dụng phụ của vắc-xin viêm gan A?
- Tác dụng phụ thường gặp: đau nhức tại nơi tiêm phòng, nhức đầu, tình trạng khó chịu.
- Sau liều đầu tiên, người được tiêm phòng ngừa vắc-xin có kháng thể bảo vệ lên tới 70% trong 2 tuần và trên 95% trong 4 tuần (Kháng thể bảo vệ là bảo vệ cơ thể chống lại sự nhiễm siêu vi viêm gan A)
- Sau 2 liều tiêm phòng ngừa viêm gan A, sự miễn nhiễm siêu vi viêm gan A được cho là bền vững lâu dài.
- Các nhà khoa học đã đề nghị đưa thêm globulin miễn dịch vào vắc-xin tiêm phòng ngừa nếu như khởi hành trước 4 tuần. Globulin miễn dịch cung cấp sự bảo vệ nhanh hơn vắc-xin nhưng sự bảo vệ này chỉ tồn tại trong thời gian ngắn.
DS CKII Bùi Văn Uy - BS Vũ Trung Hải.